Ciré perdue, Kikker in brons.

Gepolijste kikker in brons op een in steen gegoten blad platform voor de vijver.

Voor de kikker in brons werd gebruik gemaakt van de uit robinia hout gesneden kikker.  Hierop werd een siliconenrubber mal met gipsen steunmal gemaakt. In dit siliconenrubber werd een kikker uit was gegoten die dan vervolgens werd gebruikt voor het gieten van de brons kikker.  Tijdens dit gehele proces zijn vele foto’s genomen, waaronder hieronder een deel wordt getoond. In een workshop bij Loek Hambeukers werd geleerd hoe siliconenrubber mal moest worden gemaakt en de kikker werd in zijn gieterij gegoten volgens de ciré perdue methode.

De siliconen rubber mal

 Op de buik en de onderzijde van de poten is een dijkje van was gelegd. Tevens is er een afscheiding gemaakt tussen de voorpoten en de buikdijk.

 

De kikker is op zijn poten gezet op een grote plaat en ca 8 cm vanaf de kikker wordt een dijk gelegd. Daarbinnen zijn op verschillende plaatsen lockers gezet ter centering van de later aan te brengen gipsen steunmal. OP de rug van de kikker is een koperen pijp geplaatst, die wordt gebruikt in de fase dat het wassen beeld wordt gegoten.

  

 De vloeibare siliconenrubber wordt gegoten tot de lockers net niet onder staan. Daarna wordt met dikkere siliconenrubber, die te smeren is, de holle ruimte onder de buik ook vol gesmeerd. Om de siliconenrubber spatelbaar te maken wordtr 1% thixo toegevoegd.

De gips steunmal

  

 

Op de siliconenrubber mal moet een gipsen steunmal worden gemaakt. Hiertoe worden matten gedrenkt in het gips en deze worden op de siliconen gelegd. We gebruiken hiervoor afdichtingshaar dat door loodgieters wordt gebruikt. Omdat de bek terugloopt moet er een gedeelde steunmal worden gemaakt. De grote steunmal is gemaakt en op de plaats van de bek wordt een tweede kleine steunmal gemaakt. De grens tussen de grote en de kleine mal wordt met klei ingesmeerd, zodat de tweede nieuwe gips mal niet zal hechten aan de grote.

Het geheel is op zijn kant gezet om de kleine gipsen steunmal te kunnen maken.

 

Na uitharding van het gips wordt eerst de kleine steunmal  , en daarna de grote steunmal  verwijderd. Om het houten beeld te kunnen loshalen is onder de kin nog een kleine snee in het siliconenrubber gemaakt.

  

De robinia houten kikker is zonder schade uit de mal gekomen.

Het gieten van het wassen beeld

De mal wordt op een workmate geplaatst en daaronder staat een opvangbak voor de hete was. Op de rug van de siliconenrubber mal zit een gat dat nu met een koperen pijp wordt afgesloten. De hete was wordt in de siliconen rubber mal gegoten en na ca 4 min is de buitenzijde van de was gestold. Dan wordt de prop uit de pijp genomen en de was stroomt in de opvangbak.

    

Er blijft een ca 5 mm dunne wand van was over. Deze moet volledig uitharden (in dit geval 15 uur) voordat de wassen kikker uit de siliconen rubber mal kan worden gehaald.
De resten was bovenop de siliconen mal worden verwijderd.  Het  was-model is geheel intact uit de rubber mal gehaald. De mal moet nu worden bijgewerkt. Het dijkrandje van was onder de poten en buik worden weggesneden en de puist op de rug wordt bijgewerkt. De kikker is klaar voor de brons gieting volgens de ciré perdue methode.

Ciré perdue

Nu moet het was-model in een vuurvaste mix van gips en gravel worden gezet. De kikker is op zijn rug gelegd in een koker waaromheen dan een mengsel van gips en gravel is gegoten tot aan de onderzijde van de buik. Aan de poten en de buik worden van was de ontluchtings– en de gietkanalen gesoldeerd met hete was. Het plastic bekertje wordt de trechter waarin straks het gesmolten brons wordt gegoten.

Daarna wordt het bovenste deel volgegoten met het gips-gravel mengsel. De buik van de kikker wordt dan ook gevuld met het gips. Om deze kern op zijn plaats te houden worden horizontaal een paar pennen door de buik gestoken.

Wanneer het blok wat is uitgehard wordt het in een oven geplaatst die tot 700°C wordt opgestookt om de was te laten smelten en verdampen. Er blijft dan een holle ruimte over in het gips blak waarin het brons zal worden gegoten.

Gieten van het brons

      

Het blok is uit de oven gehaald en wordt op de gietplaats in een ton gezet. De lege ruimte tussen de tonwand en het gipsblok wordt met zand gevuld en stevig aangestampt. Om te voorkomen dat er zand in de vultrechter komt wordt de bovenzijde met papier afgeplakt.